یک خبر اخیر، موجی از شوک را در بخش انرژی جدید جهانی ایجاد کرده است: چین ممنوعیت صادرات فناوری‌های مرتبط با باتری‌های لیتیومی با چگالی انرژی 300 وات ساعت بر کیلوگرم یا بیشتر را اعلام کرده است. این بسیار فراتر از یک تعدیل تجاری معمولی است؛ این یک سیگنال قوی است که نشان می‌دهد رقابت در فناوری باتری جهانی و زنجیره‌های تأمین وارد عصر جدیدی شده است، عصری که بر امنیت فناوری و استراتژی ملی متمرکز است.

به عنوان یک متخصص که از نزدیک حوزه انرژی جدید را دنبال می‌کنم، مایلم تفسیر خود از این مقررات را با شما به اشتراک بگذارم.

اول، بیایید این عدد کلیدی را تجزیه کنیم: 300 وات ساعت بر کیلوگرم

این به چه معناست؟ در حال حاضر، چگالی انرژی باتری‌های لیتیوم یونی NCM با عملکرد بالا در حدود 250-300 وات ساعت بر کیلوگرم است. عبور از آستانه 300 وات ساعت بر کیلوگرم به این معنی است که فناوری باتری به سطح جدیدی رسیده است، که قادر است وسایل نقلیه الکتریکی را با برد بسیار طولانی‌تر (به راحتی بیش از 1000 کیلومتر) فراهم کند و وزن بسته باتری را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

چرا باتری‌های حالت جامد؟ باتری‌های لیتیوم یونی مایع سنتی از نظر چگالی انرژی به حد نظری خود نزدیک می‌شوند. باتری‌های حالت جامد که از یک الکترولیت جامد استفاده می‌کنند، به طور گسترده‌ای به عنوان راه‌حل نهایی برای باتری‌های برق نسل بعدی شناخته می‌شوند. مزایای اصلی آنها عبارتند از: چگالی انرژی بالا، ایمنی بیشتر و عمر چرخه طولانی. هر کسی که ابتدا باتری‌های حالت جامد را تجاری کند، «قلب» صنعت انرژی جدید را برای دهه آینده در اختیار خواهد داشت.

بنابراین، چرا چین در حال حاضر «دکمه مکث» را فشار می‌دهد؟

هدف از این ممنوعیت بسیار واضح است و به هیچ وجه حمایت‌گرایی تجاری ساده نیست. من معتقدم سه دلیل اصلی وجود دارد:

1. حفاظت از رهبری فناوری: چین در حال حاضر موقعیت غالب جهانی را در تولید و زنجیره‌های تأمین باتری‌های لیتیوم یونی در اختیار دارد. در مسابقه تحقیق و توسعه برای باتری‌های حالت جامد، شرکت‌ها و مؤسسات تحقیقاتی چینی نیز سرمایه‌گذاری زیادی کرده‌اند و به یک سری پیشرفت‌های کلیدی فناوری دست یافته‌اند. ممنوعیت صادرات فناوری با چگالی انرژی بالا با هدف محافظت از این نتایج تحقیق و توسعه و مالکیت معنوی به دست آمده، جلوگیری از خروج فناوری اصلی و حفظ و گسترش مزیت «شکاف فناوری» خود است.

2. ملاحظات استراتژیک برای امنیت ملی: باتری‌های با عملکرد بالا نه تنها برای لوازم الکترونیکی مصرفی و وسایل نقلیه الکتریکی حیاتی هستند، بلکه برای تجهیزات نظامی پیشرفته، هوافضا و شبکه‌های انرژی آینده نیز حیاتی هستند. فناوری باتری با چگالی انرژی ≥300 وات ساعت بر کیلوگرم دارای ویژگی‌های دوگانه (غیرنظامی و نظامی) است. از منظر امنیت استراتژیک ملی، قرار دادن آن در فهرست کنترل صادرات یک گام منطقی است.

3. کنترل «زمین مرتفع» زنجیره صنعت آینده: این معادل ترسیم «مسیر مسابقه» از قبل است، قبل از اینکه فناوری بالغ شود و در مقیاس بزرگ تجاری شود. چین با کنترل خروج پیشرفته‌ترین فناوری، قصد دارد بر تسلط همه‌جانبه خود در زنجیره صنعت باتری‌های حالت جامد جهانی آینده، از مواد و تولید گرفته تا استانداردها، اطمینان حاصل کند.

این برای صنعت جهانی چه معنایی دارد؟

برای خودروسازان و تولیدکنندگان باتری خارج از چین:* این یک «زنگ بیدارباش» واضح است. این بدان معناست که مسیر تکیه صرف بر واردات پیشرفته‌ترین فناوری باتری از چین ممکن است قطع شود. این امر شرکت‌ها در ژاپن، کره جنوبی، اروپا و ایالات متحده را به شدت تحریک می‌کند تا تحقیق و توسعه و پیشرفت صنعتی‌سازی فناوری‌های باتری حالت جامد خود را تسریع بخشند، رقابت جهانی تحقیق و توسعه را تشدید می‌کند.

برای زنجیره‌های تأمین جهانی:* در کوتاه مدت، این ممکن است موانع فناوری خاصی ایجاد کند. اما در درازمدت، زنجیره‌های تأمین جهانی را به سمت تنوع و منطقه‌ای شدن سوق خواهد داد. کشورها توجه بیشتری به ایجاد زنجیره‌های تأمین باتری در مرزهای خود یا حلقه‌های متحدان خود خواهند داشت تا از امنیت فناوری اطمینان حاصل کنند.

برای همکاری بین‌المللی:* مدل خرید و فروش فناوری خالص با چالش‌هایی مواجه خواهد شد. همکاری‌های آینده ممکن است بیشتر به سمت اشکال عمیق‌تر و الزام‌آورتر مانند شرکت‌های مشترک، مجوز متقابل اختراعات یا تأسیس مشترک کارخانه‌ها در کشورهای ثالث تغییر کند.

نکات کلیدی و چشم‌انداز

این مقررات یک روند اصلی را نشان می‌دهد: باتری‌ها از یک محصول تجاری به یک دارایی استراتژیک تبدیل شده‌اند.

برای ما در این صنعت، این به این معنی است:

نوآوری فناوری تنها خندق است.* چه در علم مواد، فرآیندهای تولید یا یکپارچه‌سازی سیستم، داشتن مالکیت معنوی اصلی، کلید شکست‌ناپذیری است.

خطرات زنجیره تأمین و انعطاف‌پذیری نیاز به ارزیابی مجدد دارند.* عوامل ژئوپلیتیکی در حال تبدیل شدن به بخشی جدایی‌ناپذیر از برنامه‌ریزی زنجیره تأمین هستند.

مدل‌های همکاری نیاز به نوآوری دارند.* نحوه یافتن نقاط همکاری سودمند متقابل تحت قوانین جدید، آزمونی برای همه شرکت‌کنندگان در بازار است.

در نتیجه، ممنوعیت چین نقطه پایان نیست، بلکه آغاز فصل جدیدی در رقابت جهانی برای فناوری باتری نسل بعدی است. این همه را مجبور می‌کند تا رابطه بین فناوری، زنجیره‌های تأمین و استراتژی ملی را دوباره ارزیابی کنند.

نظر شما در مورد این مقررات چیست؟ چه تأثیر خاصی ممکن است بر منطقه یا صنعت شما داشته باشد؟ در بخش نظرات، نظرات خود را به اشتراک بگذارید.